بهداشت حرفه ای

ایمنی و بهداشت حرفه ای

بهداشت حرفه ای

ایمنی و بهداشت حرفه ای

چرا بهداشت حرفه ای؟

چرا بهداشت حرفه ای؟

معرفی شغل مهندس بهداشت حرفه ای 

بهداشت حرفه‌ای یا سلامت شغلی یا سلامت کار شاخه‌ای است ازعلم بهداشت و عبارتست از شناسائی، ارزیابی و کنترل عوامل زیان آور موجود در محیط کار به همراه یکسری مراقبت های بهداشتی درمانی به منظور سالم سازی محیط کار و حفظ سلامت نیروی کار. بهداشت حرفه‌ای ترکیبی از علوم پزشکی ومهندسی می‌باشد.

بهداشت کار را می توان به طور خلاصه علم و هنر تامین سلامت در محیط های شغلی تعریف کرد و یک مهندس بهداشت حرفه ای یا متخصص سلامت شغلی کسی است که وظیفه شناسایی، ارزشیابی و حذف یا کنترل عوامل مخاطره آمیز شغلی را به عهده دارد.

نگهداری و بهبود حداکثر سلامت جسمی، روانی و اجتماعی کارکنان مشاغل مختلف، از طریق پیشگیری از خطرات تهدید کننده سلامت کارگران، مطالعه شرایط نامناسب محیط کار و اثرات سوء آن بر تندرستی آنان می‌باشد. کارشناس بهداشت حرفه‌ای که دراین زمینه فعالیت دارد، با شناختی که ازمحیط کار، فرایندهای کاری، خطرات و عوامل زیان‌آور محیط کار و نیز تاثیراتی که این عوامل بر سلامت شاغلین می‌گذارند دارد، از طریق بررسی، ارزیابی، اندازه گیری و کنترل عوامل زیان آور محیط کار، درصدد سالم سازی و بهسازی محیط کار برمی آید. مهندس بهداشت حرفه ای در صورت شناسایی بیماری های حرفه ای در شاغلین، آنها را برای تشخیص قطعی و درمان نزد پزشک می فرستد.

عوامل زیان آورمحیط کار که شناسایی و کنترل آنها یکی از وظایف اصلی مهندسی بهداشت حرفه ای است، عبارتند از :

  • عوامل زیان آور فیزیکی محیط کارشامل سروصدا، گرما و رطوبت، سرما، ارتعاش، فشار (کمبود و افزایش فشار)، روشنایی (کمبود و افزایش نور)، اشعهٔ مادون قرمز، اشعهٔ ماورائ بنفش، اشعه‌های یونیزان و الکتریسیته
  • عوامل زیان آورشیمیایی محیط کارمانندگازها، بخارات، دود ومه،گرد وغبار،اسیدها و بازها، فلزات و...
  • عوامل زیان آور بیولوژیکی محیط کار شامل ویروس‌ها، قارچ‌ها، انگل‌ها، باکتری‌ها و ...
  • عوامل زیان آور مکانیکی و ارگونومیک محیط کار، شامل: پوزیشن‌های نامناسب بدن حین کار، بلند کردن و حمل بار بیش از حد مجاز، سطوح کار شامل میز، صندلی، ابزارآلات مورد استفاده، تجهیزاتی که مناسب طراحی نشده باشند و ...
  • عوامل زیان آور روحی و روانی محیط کار مانند روابط کارگر با کارفرما، همکاران، زیر دستان، تشویق‌ها و تنبیه ها، ارتقاء شغلی، رضایت شغلی و...

 در ادامه با وظایف، دانش و مهارت مورد نیاز، تحصیلات لازم و نحوه ورود به شغل، بازارکار و آینده شغلی، درآمد مهندس بهداشت حرفه ای و برخی از افراد معروف در این حوزه آشنا می شوید.

وظایف مهندس بهداشت حرفه ای

وظایف اصلی مهندس بهداشت حرفه ای در مراکز صنعتی، شرکت و واحدهای کاری عبارتند از :

  • نظارت فنی بر کارکنان جهت رعایت ضوابط بهداشت حرفه ای
  • بازدید منظم از بخش های مختلف، شناسایی مشکلات بهداشت حرفه ای و تصمیم گیری برای رفع آنها
  • بررسی محیط کار از نظر وجود انواع عوامل زیان بار (نمونه برداری، سنجش و ارزیابی مستمر) و برنامه ریزی برای رفع آنها
  • نظارت بر اجرای درست ضوابط آیین نامه بهداشتی محل کار
  • تهیه و تدوین محتوا و وسایل آموزشی شامل بروشور، پوستر، نشریه، فیلم و ... برای شاغلین و مدیران جهت آموزش بهداشت حرفه ای
  • بررسی و تجزیه و تحلیل حوادث و مشکلات محیط کار و تلاش جهت رفع یا پیشگیری از آنها
  • نظارت بر کلیه موارد بهداشتی مانند آشپزخانه ها، غذاخوری ها، سرویس های بهداشتی و ...
  • تهیه گزارش وضعیت بهداشت حرفه ای، بیماری ها و مشکلات موجود در این حوزه برای مدیران و سازمان های مربوطه

وظایف اصلی مهندس بهداشت حرفه ای در مراکز بهداشت عبارتند از :

  • کسب شناخت و اطلاعات کافی از وضعیت بهداشت حرفه ای کارگاه ها و کارخانجات
  • تنظیم و پیگیری اجرای برنامه های پیشگیری از انواع بیماری های کاری و عوارض آنها
  • نمونه برداری، سنجش و ارزیابی عوامل زیان بار محیط کار
  • نظارت بر اجرای طرح های بهداشت حرفه ای
  • برنامه ریزی و اجرای برنامه های آموزشی برای مسئولان بهداشت حرفه ای، اعضای کمیته های حفاظت فنی و بهداشت کار و...
  • بررسی گزارشات رسیده از واحدها، کارگاه و کارخانه ها، تشخیص نواقص و عیوب و صدور اخطاریه در صورت نیاز
  • صدور مجوز برای شرکت های خصوصی ارائه دهنده خدمات بهداشت حرفه ای

 

دانش و مهارت مورد نیاز

  • آشنایی کامل با دانش، قوانین و مباحث بهداشت حرفه ای
  • مسئولیت پذیری
  • دقت و توجه به جزئیات
  • مهارت های ارتباطی مناسب
  • توان تصمیم گیری درست و به موقع
  • توانایی خوب در حل مساله و مشکلات
  • آشنایی کافی با مسایل فنی صنعت و سازمان محل کار
  • توان و استقامت بدنی مناسب
  • توان آموزش موارد بهداشتی و ایمنی به شاغلین

تحصیلات لازم و نحوه ورود به شغل

فارغ التحصیلان کارشناسی، کارشناسی ارشد و دکترای رشته انجمن بهداشت حرفه ای می توانند وارد این شغل شوند

بازار کار مهندس بهداشت حرفه ای و آینده شغلی مهندس بهداشت حرفه ای می تواند در وزارتخانه های کار، تعاون و رفاه اجتماعی ، صنعت، معدن و تجارت ، جهاد کشاورزی ، نیرو ، بهداشت ، درمان و آموزش پزشکی و صنایع دفاعی مشغول به کار شود.

مطابق با قوانین موجود، شرکت ها و صنایعی که بالای 25 نفر شاغل داشته باشند، باید کمیته حفاظت فنی و بهداشت کار در محل کار خود تشکیل دهند که یکی از اعضای اصلی آن مسئول بهداشت حرفه ای است. برای دریافت اطلاعات بیشتر در مورد نحوه ارائه خدمات بهداشت حرفه ای روی لینک زیر کلیک کنید :

آیین نامه نحوه ارائه خدمات بهداشت حرفه ای توسط دانش آموختگان بهداشت حرفه ای در صنایع بالای 25 نفر شاغل

سازمان ها ، شرکت ها و کارخانه های بزرگی مثل شرکت نفت ، ذوب آهن ، هواپیمایی کشوری ، ایران خودرو ، پلی اکریل دارای واحد بهداشت حرفه ای بسیار قوی هستند که در هر یک از این واحد ها چند مهندس بهداشت حرفه ای فعالیت می کنند . در حال حاضر بیش از 50درصد ازدانش آموختگان مهندسی بهداشت حرفه ای نیز به طور تمام وقت یا پاره وقت در کارخانجات و سازمان های مختلف به عنوان مسئول بهداشت حرفه ای کار می کنند.

علاقه مندان به حوزه آموزش و تدریس هم می توانند با داشتن مدارک تحصیلی عالی در مهندسی بهداشت حرفه ای جذب دانشگاه ها و مراکز آموزش عالی شوند.

علاوه بر موارد بالا شرکت های خصوصی در زمینه ارائه خدمات بهداشت حرفه ای و طب کار در کشور مشغول فعالیت هستند که مهندسان بهداشت حرفه ای می توانند در آنها استخدام شوند و یا خود برای تاسیس این نوع شرکت ها اقدام کنند.

از آنجایی که اهمیت این شغل ، به تازگی در سال های اخیر برای کارخانجات و صنایع مختلف و .... ، مشخص شده است و آنها برای کاهش هزینه های خود به دنبال پیاده سازی شعار پیشگیری به جای درمان هستند، بازارکار مناسبی برای این شغل در کشور وجود داشته و آینده شغلی خوبی نیز پیش روی آن می باشد.

د ـ بهداشت حرفه ای به تعریف سازمان بین المللی کار ILO سازمان جهانی بهداشت

  • ارتقاء و حفظ بالاترین درجه از سلامت جسمی، روحی و اجتماعی شاغلین در کلیه مشاغل
  • مراقبت از شاغلینی که سلامت آنان در معرض خطرات ناشی از شرایط کار است

هـ ـ  اهداف بهداشت حرفه ای

  • تامین و ارتقاء بهداشت و سلامت جسمی، روانی و اجتماعی شاغلین
  • پیشگیری از بیماریها و حوادث ناشی از کار
  • تطابق شرایط کار با انسان به منظور کاهش اثرات و ابزار کار بر سلامت انسان.

و ـ  راه های دستیابی به اهداف بهداشت حرفه ای

  • کارگر قبل از استخدام معاینه شده تا متناسب با توانایی‌ها و وضعیت جسمی و سلامتی او به کار گمارده شود
  • شرایط کار و آزار‌های ناشی از آن بررسی و در صورت مخاطره آمیز بودن رفع یا کنترل گردد
  • تطبیق کار با کارگر و بالعکس به نحوی رعایت شود که از خستگی زودرس و حوادث جلوگیری شود
  • نظارت بر سرویس‌های بهداشتی در محیط کار مستمرا صورت گیرد
  • علل غیبت از کار بررسی و با رعایت اصول بهداشتی از تکرار آن جلوگیری شود
  •  استفاده صحیح از وسایل حفاظت فردی به شاغلین آموزش داده شود
  • معاینات دوره ای (سالی یکبار) برای تعیین وضعیت سلامتی شاغلین انجام شود.
  • دیگر فعالیت های واحد بهداشت

پس از شناسایی، اندازه گیری، ارزشیابی و کنترل عوامل زیان آور محیط کار می توان با استفاده از نتایج اندازه گیری عوامل زیان آور، برای معاینات پزشکی نیز برنامه ریزی کرد. معاینات پزشکی شامل موارد زیر می شود:▪ معاینات پزشکی قبل از استخدام : کارکنان تازه وارد با توجه به محلی که قرار است شروع به کار کنند ، آزمایش های مختلفی مانند عکس ریه ، آزمایش شنوایی و آزمایش های پاتوبیولوژی و... را انجام می دهند و پس از انجام این آزمایشها توسط پزشک سازمان معاینه می شوند.بنابر این لازم است همه متقاضیان کار قبل از استخدام مورد معاینه پزشکی قرار گیرند.

11 علت کاهش وزن که می تواند خطرناک باشد

11 علت کاهش وزن که می تواند خطرناک باشد

اگر در عرض ۶-۱۲ ماه گذشته، بیشتر از ۵ درصد وزن خود را از دست داده‌اید، بهتر است با پزشک‌تان مشورت کنید؛ به‌خصوص اگر سن‌تان زیاد است. کاهش وزن ناگهانی می‌تواند نشانه‌ی مشکلات سلامتی باشد.

۱. پرکاری تیروئید که علت کاهش وزن ناگهانی است
 اگر غده‌ی تیروئید شما هورمون تیروئید زیادی تولید می‌کند، باعث افزایش متابولیسم می‌شود و شما کالری بیشتری می‌سوزانید. درنتیجه به‌صورت ناگهانی وزن از دست می‌دهید. تعداد دفعات مراجعه به سرویس بهداشتی نیز افزایش پیدا می‌کند و شاهد بالا رفتن ضربان قلب‌تان خواهید بود. همچنین اضطراب بیشتری هم خواهید داشت. پزشک می‌تواند با تجویز دارو این مشکل را برطرف کند. همچنین احتمال دارد بخشی یا کل غده‌ی تیروئید شما را نیز با عمل جراحی خارج کنند.

۲. دیابت

انسولین هورمونی است که قند خون را به انرژی تبدیل می‌کند. اگر به بیماری دیابت مبتلا باشید یا نمی‌توانید انسولین تولید کنید یا اینکه نمی‌توانید از آن برای تبدیل قند به انرژی استفاده کنید. وقتی سوخت به سلول‌ها نرسد، بدن تصور می‌کند که گرسنه هستید و شروع به سوزاندن عضلات و چربی سوزی می‌کند. در این صورت وزن از دست می‌دهید. همچنین شاهد عوارضی مثل تشنگی، خستگی و تکرر ادرار خواهید بود. اگر متوجه این نشانه‌ها شدید با پزشک مشورت کنید.

۳. بیماری سلیاک
 گلوتن پروتئینی است که در گندم و سایر غلات پیدا می‌شود، اما مبتلایان به بیماری سلیاک نسبت به گلوتن واکنش نشان می‌دهند. وقتی شما این محصولات را مصرف می‌کنید، سیستم ایمنی بدن که باید با باکتری‌ها و سایر میکروب‌ها مبارزه کند، به سلول‌های درون روده‌ی کوچک هجوم می‌برد.

در این صورت نمی‌توانید مواد مغذی را جذب کنید و شاهد کاهش وزن ناگهانی خواهید بود. ازجمله عوارض دیگر سردرد، خارش پوست، زخم دهان و درد مفاصل است. فقط پزشک می‌تواند وجود این حساسیت را تأیید کند. در صورت ابتلا به این بیماری باید رژیم بدون گلوتن را دنبال کنید.

۴. داروها
 داروهایی که برای درمان بیماری‌ها مصرف می‌کنید، ممکن است باعث افزایش سوخت و ساز بدن، سوزاندن کالری بیشتر و کاهش وزن ناگهانی شوند. این داروها شامل داروهای محرک، داروهای شیمی درمانی، داروهای ضد افسردگی و داروهای بیماری دیابت نوع ۲ هستند.

اگر با مصرف دارو شاهد کاهش اشتها و وزن‌تان بودید، با پزشک مشورت کنید.

۵. استرس

دیگر علت کاهش وزن ناگهانی، استرس است. از دست دادن وزن بعد از حوادثی مثل بیکار شدن، طلاق یا مرگ عزیزان کاملا طبیعی است. اما وقتی به تغییرات جدید عادت کردید، باید وزن‌تان به حالت عادی بازگردد. شاید به کمک دوستان و آشنایان و حتی مشاوره با روانشناس نیاز داشته باشید. درصورت ادامه‌ی کاهش وزن با پزشک مشورت کنید.
 

۶. بیماری لوپوس
 بیماری لوپوس زمانی اتفاق می‌افتد که سیستم ایمنی بدن، به بافت‌ها و ارگان‌های حیاتی حمله می‌کند. درنتیجه، به‌خاطر ایجاد حساسیت در سیستم گوارشی و سخت‌تر شدن عمل جذب مواد مغذی، شاهد کاهش وزن خواهید بود. بنابراین شما زود خسته می‌شوید و درد مفاصل خواهید داشت. عده‌ای دچار خارش پوست صورت هم می‌شوند. پزشک می‌تواند با تجویز دارو و تنظیم برنامه‌ی تغییر رژیم غذایی و سبک زندگی، نشانه‌های این بیماری را کمتر کند.

۷. بیماری آدیسون
 در این بیماری، غدد آدرنال، بعضی از هورمون‌ها به‌خصوص کورتیزول (هورمون استرس) را کمتر تولید می‌کنند. عوارض دیگر بیماری شامل حالت تهوع، استفراغ، درد معده و گاهی‌اوقات اسهال است. این عوارض می‌توانند باعث بی اشتهایی و علت کاهش وزن ناگهانی شوند. پزشک می‌تواند با تجویز دارو، هورمون‌ها را در بدن جایگزین و بیماری را درمان کند.

۸. سرطان

سلول‌های سرطانی انرژی بیشتری را از بدن جذب می‌کنند و مواد شیمیایی را تولید می‌کنند که باعث تغییر نحوه گوارش مواد غذایی می‌شود. سیستم ایمنی بدن باید بیشتر فعالیت کند. این شرایط شما را خسته‌تر می‌کند و بدن کالری بیشتری می‌سوزاند و وزن از دست می‌دهید.

۹. بیماری مزمن انسدادی ریه COPD
 مصرف سیگار باعث آسیب به کیسه‌های هوای درون ریه‌ها می‌شود. درنتیجه، مایع غلیظی به‌نام مخاط در گلو ایجاد می‌شود که تنفس را مشکل‌تر می‌کند. برای دریافت اکسیژن بیشتر باید بیشتر هم نفس بکشید و این باعث افزایش مصرف کالری و خستگی شما خواهد شد. از طرفی اشتهای خود را نیز از دست می‌دهید که منجر به کاهش وزن می‌‌شود.

۱۰. نارسایی قلبی
 اگر قلب نتواند خون و اکسیژن را به اعضای بدن برساند، سیستم گوارش به‌اندازه‌ی کافی خون دریافت نمی‌کند. در این صورت بدون اینکه غذایی مصرف کرده باشید، احساس سیری می‌کنید و درد معده نیز شروع می‌شود. در این شرایط، روده‌ی کوچک دچار انسداد خواهد شد و نمی‌تواند مواد مغذی را جذب کند. پزشک به شما توصیه می‌کند که مصرف نمک را کمتر کنید و برای پاک‌سازی بدن از مواد زائد، داروهای ادرارآور تجویز می‌کند.

۱۱. زوال عقل
 زوال عقل باعث کاهش توانایی تفکر و به‌یادآوردن خاطرات و کاهش توانایی‌های اجتماعی می‌شود. در مراحل نهایی بیماری، به این خاطر که فراموش می‌کنید غذا بخورید یا جویدن غذا مشکل‌تر می‌شود، شاهد کاهش وزن خواهید بود. عفونت های مزمن، رژیم های غذایی خاص و بعضی داروها می‌تواند شرایط را بدتر کند.

منبع

توصیه و نکات ایمنی درباره انبار و انبارداری

توصیه و نکات ایمنی درباره انبار و انبارداری

الف- چیدن اجناس کالاها:

        کلیه کالاها و اجناس موجود در انبار باید به نحوی روی هم چیده شوند که ضمن قابل شمارش بودن آنها، در اثر ارتفاع زیاد سقوط نکنند تا ضرر و زیان و خسارات مالی و جانی ببار نیاورند. بطور مثال در زمان چیدن کیسه‌ها باید دقت گردد تا کیسه‌ها بطور یک در میان و برعکس هم چیده شوند یعنی به صورت علامت جمع (+) روی یکدیگر قرار گیرند تا هم قابل شمارش باشند و هم احتمال سقوط آن کاهش یابد.

ب- نگهداری اجناس و کالاها:

       کلیه کالاها و اجناس موجود در انبار باید طوری نگهداری گردند که در اثر فشار یا فشردگی و یا بر اثر تغییر در خواص فیزیکی، شیمیایی و فعل و انفعالات دیگر باعث بروز خسارات مالی و جانی نشوند.

ج- استفاده از وسایل و ابزار کار مناسب:

       برای چیدن و یا جابجایی کالاها و اجناس باید از وسایل مناسب و موردنیاز برای چیدن یا جابجایی کالاها و اجناس استفاده کرد. بطور مثال استفاده از لیفت تراک با شاخک‌ها عمدتاً باید با وجود پالت در زیر کالا مورد استفاده قرارگیرد و یا از لیفت تراک با وسیله بغل گیر عموماً برای جابجایی عدل‌ها و صندوق‌ها و یا بطور کلی برای بسته‌‌هایی استفاده شود که بر اثر فشار بغل‌گیر لیفت تراک آن بسته‌ها و محتویات درون آن آسیب نبیند. هم‌چنین استفاده از نردبان زمانی صورت گیرد که اولاً اجناس و کالاها در ارتفاع دور از دسترس و بالا قرار داشته و ثانیاً از وزن کم برخوردار باشند. ضمن این که نوع نردبان مورد استفاده باید با توجه به شرایط طبقه‌بندی کالا در انبار انتخاب و مورد استفاده قرار گیرد. برای مثال، هنگام استفاده از نردبان دو پایه باید زاویه دو پایه نردبان با سطح زمین حدوداً 75 درجه باشد یا فاصله پایه نردبان تا دیوار یک چهارم طول نردبان شود.

د- بازکردن بسته‌بندی کالا:

     در زمان باز کردن بسته‌بندی کالاها و اجناس باید از ابزار مناسب و موردنیاز از قبیل چکش، قلاب، کارد، آهن‌بر، مته،‌ دریل، پرس دستی،‌ قیچی، اهرم و نظایر آن استفاده کرد بطوری که هر یک از ابزار فوق‌الذکر با توجه به وضعیت‌‌، شکل، ماهیت و خاصیت اجناس و نوع بسته‌بندی کالاها مورد استفاده قرار گیرند. ضمن آنکه ، در موقع بازکردن صندوق اجناس می‌بایست از ابزار مناسب و سالم استفاده شود و تسمه‌ها، تخته‌های مازاد، خاک‌ اره، پوشال،‌ کاغذها و مواد زاید دیگر آن نیز از انبار خارج گردد و بلافاصله محل باز کردن صندوق نظافت شود.

هـ- جابجایی اجناس و کالاها:

     جابجایی اجناس و کالاها در سطح انبار می‌بایست با وسایل مناسب موجود در انبار و با استفاده از نیروی جسمانی کارگران انبار صورت گیرد. در جابجایی اجناس باید از صدمه رساندن به کالا و مواد خودداری کرد. بطور مثال، در جابجایی و بارگیری و یا تخلیه کپسول‌های اکسیژن هوا و نظایر آن باید دقت و حساسیت بیشتری به عمل آید. بطوری که باید از غلتاندن، انداختن،‌ لغزاندن،‌ کشیدن و یا پرت کردن کپسول‌ها بر روی زمین خودداری کرد. ضمن این که در چیدن و یا نگهداری این‌گونه اجناس به منظور ایمنی بیشتر باید موارد ذیل را مدنظر قرار داد:

·       کپسول‌ها از اشعه مستقیم آفتاب دورنگه داشته شوند.

·        کلیه سیلندرها بطور عمودی نگهداری و مهار شوند تا از سقوط آنها جلوگیری‌گردد.

·       کپسول‌ها اکسیژن و استیلن جدا از یکدیگر نگهداری شوند.

·   هر کپسول به نام خودش شناسایی و خوانده و در انبار نگهداری شود تا در موقع استفاده آن مشکلی پیش نیاید و در هنگام مصرف، ‌خسارات مالی و جانی ببار نیاورد.

نکات ایمنی درباره مواد قابل اشتعال و انفجار

      در خصوص چیدن و نگهداری اجناس و کالاهای قابل اشتعال و مواد قابل انفجار صرفنظر از نوع و کاربرد آنها باید نکات ایمنی درباره مواد قابل اشتعال و مقررات مربوط به آنها را به شرح ذیل رعایت و به موقع اجرا گذاشت :

·   انبار باید دارای تهویه مناسب و کافی باشد تا در صورت نشت و انتشار بخار مواد سمی و شیمیایی یا قابل اشتعال،‌ هوای داخل انبار به حد کافی رقیق گردد. بطوری که از آتش‌سوزی احتمالی و یا آلودگی،‌ مسمومیت و خفگی کارکنان داخل انبار جلوگیری شود.

·   برای گرم کردن اتاق کارکنان در این قبیل انبارها از شوفاژ برقی ضد شعله یا شوفاژ بخار‌ آب استفاده شود.

·   مواد قابل اشتعال که به صورت مایع،‌ جامد و گاز بوده و در اثر ترکیب با اکسیژن هوا و درجه حرارت معین(بستگی به نوع ماده) به وسیله جرقه، شعله و یا حرارت بالاتر از حد معینی مشتعل می‌گردند را باید در انبارهای مختلف و جدا از سایر مواد و کالاها و متناسب با این مواد نگهداری و ذخیره کرد. ضمن این که باید از مواد اکسیدکننده قوی و قابل انفجار و موادی که در مجاورت رطوبت هوا دارای فعل و انفعالات حرارت زا هستند و یا موادی که در اثر ترکیب، خود به خود آتش می‌گیرند جداگانه نگهداری شوند.

·       تابلوخطر آتش‌سوزی و استعمال دخانیات ممنوع در جاهای چشمگیر نصب‌شود.

·   برای تأمین‌روشنایی ازسیم‌های برق‌استاندارد و چراغ ضدشعله استفاده شود و کلید پریزها از نوع ضد جرقه باشد.

·   ساختمان انبار از نظر مصالح ساختمانی در برابر آتش‌سوزی مقاوم بوده و اسکلت فلزی انبار دارای اتصال به زمین و از نظر الکتریسیته صاعقه مجهز به برقگیر (الکتریسیته ساکن) باشد.

·   از نظر آتش‌سوزی و انفجار باید دانست که کلیه مواد قابل اشتعال‌، خطرناک می‌باشند و در اثر پراکنده شدن بخار آنها یا ذرات گرد قابل اشتعال، تولید انفجار شدید می‌کنند.

·  در نگهداری این قبیل فرآورده‌ها باید رعایت حریم 50 یارد(هر یارد در سیستم متریک معادل 44/91 سانتیمتر است) نسبت به ساختمان‌ها و انبارهای دیگر اعمال شود و به همین دلیل در فاصله 100 متری از انبار مواد انفجاری و قابل اشتعال تابلوی اخطار مواد منفجره و یا کشیدن سیگار مطلقاً ممنوع باید نصب گردد.

·   به منظور جلوگیری از انفجار مواد منفجره، صندوق‌های این مواد نباید بیش از پنج عدد روی یکدیگر چیده شوند و ارتفاع هر یک نیز نباید از 5 الی 7 فوت(هر فوت در سیستم متریک معادل 305/3 متر است) تجاوز کند. چاشنی‌ها و مواد انفجاری با یکدیگر در یک جا انبار نشوند و در موقع جابجایی مواد قابل انفجار باید از کشیدن، لغزاندن، غلتاندن و پرت‌کردن صندوق‌های محتوی این‌گونه مواد روی زمین جداً خودداری کرد.

·   استفاده از ابزار و وسایل آهنی و فولادی در انبار مواد قابل انفجار ممنوع شود و باید برای باز کردن صندوق‌ها از چکش و ابزار ضد جرقه استفاده گردد.

·       کف انبار از کف‌پوش ضد جرقه (آنتی ‌هیستاتیک) پوشانده شود.

·   انبار باید مجهز به سیستم خاموش کننده خودکار باشد که در اثر بالارفتن درجه حرارت بیش از حد معین یا بروز آتش‌سوزی و یا انتشار دود بطور خودکار بکار افتد.

·   عدم استفاده از لوازم مختلف که ایجاد جرقه می‌کنند. از قبیل دوربین عکاسی و فیلم‌برداری و تلفن همراه(موبایل) در محل ذخیره مواد انفجاری و اشتعال زا و مکان‌هایی که نشت‌گازهای آتش‌زا وجود دارد.

·   رفع آلودگی موادی که در محل بارگیری و تخلیه ریزش و نشت می‌کنند. مانند انواع مواد سوختی و نظایر آن.

بطور خلاصه،‌ کلیه مواد قابل اشتعال و قابل انفجار از نظر آتش‌سوزی بسیار خطرناک بوده و در صورتی که رعایت نکات ایمنی نشود خسارات جبران‌ناپذیر مالی و جانی به بار خواهد آورد.

طبقه بندی انبارها و نام گذاری آنها

تقسیم‌بندی و نام گذاری انبارها می‌تواند به روش‌های متعدد و متفاوتی صورت گیرد. در ذیل به چند نمونه از این نوع تقسیم‌بندی‌ها و نام گذاری‌ها اشاره می‌شود:

انبار از نظر مصالح بکار رفته در ساخت آن

این گونه انبارها بر حسب نوع مصالح عمده مصرف شده در اسکلت بندی و ساختمان آن طبقه‌بندی می‌شوند.

·       انبارهای آجری

عمدتاً در ساخت این گونه انبارها از آجر و چوب استفاده می‌گردد. به همین دلیل این نوع انبارها را « انبار آجری » می‌نامند. معمولاً این نوع انبارها در مناطقی که دارای آب و هوای گرم است،‌ ساخته می‌شوند

·       انبارهای فلزی

در ساخت این گونه انبارها،‌ عمدتاً انواع ورق‌های فولادی،‌ گالوانیزه و آلومینیمی و نظایر آن در ابعاد و اندازه‌های مختلف استفاده می‌شود. به همین دلیل این نوع انبار را « انبار فلزی » می‌گویند. مانند سیلوهای فلزی، کانتینرها، مخازن نفت، گاز، بنزین، روغن و آب و نظایر آن.

·       انبارهای چوبی

در ساخت این گونه انبارها، عمده مصالح بکار رفته چوب است. اکثراً این نوع انبارها را در ابعاد بزرگ و وسیع می‌سازند و در نواحی جنگلی و رطوبتی مورد استفاده قرار می‌گیرند. به دلیل کاربرد فراوان چوب در ساخت این گونه انبارها، عموماً به آن «انبار چوبی » می‌گویند.

·       انبارهای متفرقه

انبارهای دیگری وجود دارد که با استفاده از مصالح و با توجه به محل و نوع کاربرد این گونه انبارها به همان نام،‌ نامیده می‌شود. از آن جمله، انبارهایی که از انواع چادر برزنت، پلاستیک و نایلون و نظایر آن ساخته می‌شود و در سطح زمین از آنها استفاده می‌گردد و به آن انبار چادر یا انبار چادری می‌گویند و یا در دل کوه انباری ساخته می‌شود و از آن استفاده می‌کنند و به آن زاغه گفته می‌شود و یا در عمق زمین انبار را به صورت سردابه و یا مخازن و انبارهای زیرزمینی می‌سازند و آنها مورد استفاده قرار می‌دهند.

انبار از نظر شکل ساختمانی آن

این گونه انبارها از نظر شکل سازه،‌ اسکلت و ظاهر آن تقسیم‌بندی و نام‌گذاری می‌شوند که عبارتند از:

·       انبار کاملاً محصور یا پوشیده

در این گونه انبارها چهار طرف انبار دیوارکشی و محصور می‌باشد و سقفی متناسب با فونداسیون و نحوه ساخت بنای انبار(اسکلت فلزی – اسکلت بتونی و... ) دارد. ورود و خروج به داخل این نوع انبارها فقط از درب‌هایی که به همین منظور نصب گردیده امکان‌پذیر است. اکثر انبارهای موسسات و سازمان‌های بازرگانی‌، تولیدی و صنعتی فعلی نیز از این نوع انبارها می‌باشد.

·       انبار پوشیده

این گونه انبارها فاقد دیوار در چهارچوب آن می‌باشد و فقط سقفی متناسب با وضعیت انبار دارد که به وسیله پایه‌های متناسب با سقف برقرار شده است. به انبارهایی که به صورت سوله فلزی (ستونها و سقف فلزی) ساخته می‌شود، بدون این که چهار طرف آن دیوارکشی و محصور شده باشند هانگارد نیز می‌گویند.

·       انبار روباز ( انبار باز در محوطه)

این گونه انبارها فاقد هرگونه ستون و سقف می‌باشند و در محوطه باز به صورت محصور(سیم خاردار یا فنس کشی، یا تور مرغی و یا دیوار تخته کوبی شده و نظایر آن) چیده و نگهداری می‌شوند. باراندازهای بنادر ساحلی، انبارهای صحرایی و انبارهای جنگلی(ایستگاه‌های چوب) و انبارهایی که در محوطه باز موسسات و سازمان‌های تولیدی( مانند پارکینگ اتومبیل‌های ساخته شده در صنایع خودروسازی و یا محصولات ساخته شده در واحدهای فولادسازی و یا معادن روباز و نظایر آن) و اکثر انبارهای گمرک مبادی ورودی و خروجی کشور از جمله انبارهای روباز محسوب می‌شوند. در اغلب این گونه انبارها کف سازی با شیبی ملایم برای خروج آب باران و جلوگیری از جمع شدن آب انجام می‌شود. هم چنین گاراژها، بنگاه‌ها و تیمچه‌های سرای تجاری در بازارهای تجاری سنتی سرپوشیده ایران در زمره انبارهای روباز بشمار می‌روند.

انبار بر حسب نوع و مشخصات و نام کالا

این گونه انبارها بر حسب نام کالا و نوع موجودیهای کالا در انبار، طبقه‌بندی و نام‌گذاری می‌شوند که در ذیل به چند نمونه از این طبقه‌بندی و نام‌گذاری اشاره می‌گردد.

·       انبار مواد اولیه

در این گونه  انبارها می‌توان یک و یا چند نوع مواد اولیه مورد مصرف در خط تولید را ذخیره و نگهداری کرد که عموماً به این‌گونه انبارها، انبار مواد اطلاق می‌شود. گاهی اوقات نام این گونه انبارهای مواد اولیه را برحسب نام کالای موجود در آن نام‌گذاری می‌کنند. مانند انبار گندم، انبار جو، انبار چوب و زمانی نام این گونه انبارها را بر حسب مشخصات فیزیکی و یا شیمیایی آن طبقه‌بندی می‌نمایند. مانند انبار مواد شیمیایی‌، انبار مواد بسته‌بندی ،‌انبار سموم، انبار مواد کمکی و نظایر آن.

·       انبار کالای نیم‌ساخته

این نوع انبار مخصوص نگهداری کالای نیم‌ساخته و یا در جریان تولید می‌باشد که فرآیند تولید یک یا چند مرحله را گذرانده‌اند و نیاز به تکمیل در پروسه‌های بعدی عملیات تولیدی دارند. چون کالاهایی که در این گونه انبارها ذخیره و نگهداری می‌شوند و نیاز به تکمیل دارند، بنابراین می‌بایست این گونه انبارها در مجاورت خط تولید و یا نزدیک آن قرار داشته باشند. اغلب کالاهای ذخیره شده در این گونه انبارها برای مدت کوتاهی نگهداری می‌شوند و عموماً برای نام‌گذاری آنها، از نام فرآیند خط تولید در هر مرحله استفاده می‌کنند. مانند انبار کالای مرحله مقدماتی، انبار کالای مرحله برش کاری، انبار کالای مرحله خم‌کاری، انبار کالای مرحله پرس‌کاری و نظایر آن.

·       انبار کالای ساخته شده (محصول)

در این نوع انبارها، انواع کالاهای ساخته شده (محصول) یک واحد تولیدی و یا کالاهای خریداری شده یک شرکت بازرگانی که آماده برای عرضه و فروش به بازار می‌باشند، ذخیره و نگهداری می‌گردند. در این گونه انبارها اگر فقط یک نوع محصول یا کالا نگهداری شود،‌ عموماً آن را به نام همان محصول(کالا) نام‌گذاری می‌کنند. مثلاً انبار تلویزیون، انبار فرش، انبار یخچال و نظایر آن. در غیر این‌صورت به آن انبار محصول یا انبار کالا گفته می‌شود.

·       انبار قطعات و لوازم یدکی

به انبار قطعات و لوازم یدکی « انبار فنی» نیز اطلاق می‌شود. بعضی از موسسات آن را تحت عنوان « انبار فنی و عمومی » نام گذاری می‌کنند می‌توان این گونه انبارها را به انبارهای مختلف،‌ انبار قطعات و لوازم یدکی ماشین آلات، انبار قطعات و لوازم یدکی وسایل نقلیه، انبار ابزارآلات، انبار ملزومات تولیدی، انبار ملزومات عمومی و نظایر آن تقسیم و نام‌گذاری کرد.

انبارهای دیگری نیز وجود دارد که می‌توان آنها را بنا به ماهیت و مشخصات نوع کالا موجود در انبار طبقه‌بندی و نام گذاری کرد. اهم آنها عبارتند از: انبار سموم و کود، انبار بذور، انبارضایعات،‌ انبار مواد آتش‌زا، انبار پروژه، انبار ماشین آلات اسقاطی و... نظایر آن.

انبار بر حسب خاصیت کالا

انبارها را می‌توان بر حسب خاصیتی که کالاهای موجود در آن دارد طبقه‌بندی و نام‌گذاری کرد. از آن جمله:

·       انبار کالا فاسد شدنی(شونده)

انبارهایی که برای نگهداری این قبیل مواد و کالا به کار می‌روند،‌ می‌بایست از تجهیزات حرارتی و یا برودتی مناسب برخوردار باشند. زیرا در این‌گونه انبارها مواد و کالاهای فاسد شدنی نگهداری می‌شوند که نیاز به درجه حرارت ویژه‌ای دارند. بنابراین انواع داروها، مواد غذایی، میوه جات و سبزیجات و نظایر آن به سردخانه‌های خاصی نیاز دارند که بتوان کالا را در دمای موردنظر در آن نگهداری کرد. انواع گوشت، کره، تخم‌مرغ، میوه، سبزی، کمپوت و کنسرو، ماهی و نظایر آن از جمله مواد غذایی فاسد شونده‌ای بشمار می‌روند که می‌بایست هر یک از آنها را در درجه برودت خاصی در سردخانه‌ها، یخچال‌ها یا فریزرها نگهداری کرد. بنابراین سردخانه‌‌های ثابت و متحرک ( سردخانه متحرک مانند کانتینرهای سردخانه‌دار و یا کامیون‌های یخچال‌دار مخصوص حمل گوشت،‌ لبنیات و دارو و مرغ)، یخچال‌ها،‌ فریزرها، یخدان‌ها و نظایر آن به عنوان یک نوع انبار کالای فاسد شدنی(شونده) محسوب می‌شوند.

·       انبار مواد آتش‌زا و قابل احتراق

این گونه انبارها مخصوص مواد و کالاهایی می‌باشد که می‌بایست از نظر حفاظت و امنیت از شرایطی خاص و مقرراتی ویژه برخوردار باشند. معمولاً این نوع انبارها را در محل‌هایی دور از اماکن عمومی، ابنیه و ساختمان‌ها می‌سازند و مورد استفاده قرار می‌دهند. در این نوع انبارها انواع مواد محترقه، بشکه‌های نفت، بنزین و کپسولهای گاز و یا هر نوع مواد قابل اشتعال و انفجار نیز نگهداری می‌شود.

·       انبار مواد فله (باز و بدون بسته‌بندی)

در این گونه انبارها موادی را که از یک نوع هستند و بدون بسته‌بندی خاص در یک محل بطور در هم و مخلوط و یا رویهم ریخته می‌شوند، نگهداری می‌کنند. گندم، جو، آرد، سیمان، گچ، آهک، آجر و نظایر آن از این جمله هستند. انواع دانه‌های روغنی از قبیل دانه آفتابگردان، سویا و یا تخم پنبه که به صورت فله و باز در یک محل نگهداری می‌شوند،‌ نیاز به مکان‌هایی دارند که ضمن نیاز به درجه حرارت مخصوص می‌بایست در شرایط ویژه‌ای برای مدت‌ها ذخیره گردند.

نگهداری این گونه مواد فله یا باز که بر روی یکدیگر ریخته می‌شوند و به مراقبت‌های خاصی نیاز دارند معمولاً در محل‌هایی که به آن سیلو گفته می‌شود امکان‌پذیر است. انواع سیلوهای ایستاده و خوابیده که به صورت سیمانی (بتونی) یا فلزی طراحی و بنابر استفاده‌ای که از آنها خواهد شد مشخص و ساخته می‌شوند که در واقع یک نوع انبار مواد فله و باز برای این گونه مواد محسوب می‌شوند. گاهی اوقات این نوع مواد و کالا را در انبارهای سرپوشیده(هانگارد) نیز نگهداری می‌کنند.

انبار بر حسب موقعیت مکانی و عملیاتی

این گونه انبارها بر حسب جایگاه استقرار و نوع فعالیت و ماهیت خود دسته‌بندی و نام‌گذاری می‌شوند که در ذیل به شرح چند نمونه از آنها اشاره می‌گردد.

·       انبار عمومی

این گونه انبارها مخصوص نگهداری هر گونه کالا در اندازه و ابعاد مختلف برای هر مدت زمان می‌باشد. فعالیت این نوع انبارها در ایران تابع شرایط آئین‌نامه‌ها و مقررات مصوب دولت می‌باشد.

·       انبارهای گمرک و ترانزیت

این گونه انبارها عموماً در مبادی ورودی و خروجی مواد و کالاها در هر کشور وجود دارد.



 Public Warehoue (Store)  : در تاریخ 6 شهریورماه 1340 تصویب نامه‌ای مشتمل بر 17 ماده و 5 تبصره از تصویب هیئت‌وزیران گذشت که در آن شرایط تأسیس انبارهای عمومی و مشخصات و مزایای قبض رسید و برگ وثیقه حقوق دارندگان این اسناد تعیین گردید و در تاریخ 12 دیماه 1340 شرکت سهامی انبارهای عمومی تأسیس و به ثبت رسید.

Bonded and Transit Warehouse : انبارهای گمرک ایران هم زمان با تأسیس گمرک خانه‌ها بوجود آمده است و با تغییراتی که در مقررات و قوانین آئین‌نامه‌های گمرکی داده شد و مقررات انبارهای گمرکی نیز تجدید نظر به عمل آمده است مقررات حاکم بر انبارهای گمرکی تابع آئین نامه اجرایی قانون اصلاح تعرفه گمرکی می‌باشد. ضمناً منظور از انبارها و اماکن گمرکی در این مورد، انبارهای در بسته و باراندازهای محصور یا غیرمحصور و حیاط‌ها و محوطه‌ها و بطور کلی هر محل و مکان است که ادارات گمرک به مالکیت یا به اجاره برای انباشتن و جا دادن کالاهای وارداتی یا صادراتی از آنها استفاده می‌کنند.

https://acgih.ir/?p=22489

راهنمای وسایل حفاظت فردی برای کلیه مشاغل

راهنمای وسایل حفاظت فردی برای کلیه مشاغل

راهنمای وسایل حفاظت فردی برای کلیه مشاغل

 فرمت:Pdf    تعداد صفحات: 173

فهرست:

  1. مقدمه
  2. اصطلاحات و تعاریف
  3. طبقه بندی انواع وسایل حفاظت فردی
  4. الزامات برنامه انتخاب و استفاده از وسایل حفاظت فردی
    • خط مشی وسایل حفاظت فردی
    • مسئولیت ها
    • مسئولیت های کارفرما
    • مسئولیت های کارگران
  5. ارزیابی خطر در برنامه PPE و مستند سازی آن
    • روش ارزیابی خطر برای وسایل حفاظت فردی
    • آنالیز خطرات شغلی و ارزیابی خطر برای وسایل حفاظت فردی
    • دستورالعمل اجرائی
  6. انتخاب و تامین وسایل حفاظت فردی
    • تطبیق وسیله حفاظت فردی با خطر
    • تهیه وسیله
    • درگیر کردن کارگران در ارزیابی ها
    • در نظر گرفتن راحتی فیزیکی وسیله (ارگونومی)
    • ارزیابی هزینه ها
    • بازنگری استانداردها
  7. آموزش کارگران
    • آموزش تئوری
    • آموزش عملی
    • آموزش مجدد (بازآموزی) کارگران
    • مستند سازی آموزش
  8. کاربرد وسایل حفاظت فردی
  9. نگهداری وسایل حفاظت فردی
  10. حفاظت از سر
    • انواع کلاه های ایمنی
    • ملاحظات مربوط به اندازه و نگهداری حفاظ های سر
  11. حفاظت از چشم و صورت
    • نکته هایی در مورد جدول انتخاب حفاظ چشم و صورت
    • عوامل سهیم در آسیب چشم
  12. حفاظ دست و بازو
    • مخاطرات نیازمند حفاظت دست و بازو
    • انواع دستکش های حفاظتی متداول
    • نکات کلیدی در استفاده از وسایل محافظ دست و بازو
    • مراقبت از دستکش های حفاظتی
  13. حفاظت پا و ساق پا
    • انواع حفاظ های پا
    • نکات کلیدی
  14. حفاظت بدن و بالا تنه
    • نکته های کلیدی
    • لباس کارهای با قابلیت رویت بالا
    • انواع لباس کارهای با قابلیت رؤیت بالا
    • مثال هایی از کاربرد این لباس ها
    • نکته های کلیدی
  15. حفاظت از شنوایی
    • انواع وسایل حفاظت از شنوایی
  16. حفاظت از سیستم تنفسی
    • طبقه بندی رسپیراتورها
    • معیارهای انتخاب رسپیراتور مناسب
    • محدودیت ها و الزامات استفاده از رسپیراتورها
    •  روند انتخاب منطقی رسپیراتور
    • شاخص پایان عمر
    • آزمایش فیت بودن
    • حفاظت از کیپ بودن
    • ارزیابی پزشکی
    • مراقبت و نگهداری از رسپیراتورها
  17. حفاظت از سقوط
    • روشهای دیگر حفاظت از سقوط
    • معیارهای مهم در انتخاب روش حفاظت در برابر سقوط
    • سیستم های متوقف کننده ی سقوط فرد
    • سیستم جلوگیری از سقوط فردی
    • سیستم حفظ موقعیت
    • سیستم های نرده حفاظتی
    • سیستم های تور ایمنی
    • سیستم طناب های هشداری برای کار بر روی بام
    • سیستم محافظ لغزش
  18. حفاظت در برابر غرق شدن
  19. وسایل حفاظت فردی جوشکاری
  20. مراجع

مقدمه:

خطرات به اشکال مختلف همچون لبه های برنده، سقوط اجسام، پرتاب گدازه ها، مواد شیمیائی، صدا و شرایط نا ایمن در محیطهای کاری وجود دارند. مطابق قوانین، کارفرمایان ملزم به حفاظت از کارکنان خود در برابر مخاطراتی هستند که قادر به آسیب رسانی به آنها می باشند. آسیبهای جانی ناشی از حوادث کاری علاوه بر رنج کارگران باعث هزینه هائی همچون هزینه های پزشکی، اتلاف زمان کار، کاهش بهره وری، هزینه های جایگزینی کارگر و افزایش بالقوه هزینه های بیمه می شود.

الزامات وسایل حفاظت فردی (ppe) 

الزامات وسایل حفاظت فردی (ppe)

به منظور کنترل مخاطرات و آسیبهای ناشی از آنها، بطور معمول موثرترین اقدام، کنترل آنها در منبع می باشد. بسته به شرایط محیط کار و خطر، باید با استفاده از راهکارهای مهندسی و کنترل های اجرائی، خطر را تا بیشترین حد ممکن حذف یا مدیریت نمود. قرار دادن یک مانع یا حفاظ بین خطر و کارگر نمونه ای از کنترل مهندسی و تغییر روش انجام کار توسط کارگر کنترلی اجرائی است. زمانی که اقدامات مهندسی و اجرائی امکانپذیر نبوده یا برای حفاظت، کافی نباشند، کارفرمایان باید وسایل حفاظت فردی را برای کارکنان خود به منظور پیشگیری از صدمات، بیماری ها و مرگ ناشی از مخاطرات محیط کار تامین نموده و از کاربرد این وسایل توسط کارکنان خود مطمئن شوند. وسایل حفاظت فردی، تجهیزاتی هستند که با استفاده از آنها مواجهه با خطر به حداقل می رسد و نقش آنها کاستن یا حذف آسیبها و بیماریهای ناشی از خطر می باشد.

وسایل حفاظت فردی نباید به عنوان جایگزین کنترلهای مهندسی و اجرائی استفاده شوند بلکه باید همراه با آنها به عنوان راهکار مکمل بکار روند. استفاده از این وسایل نیازمند آگاهی از خطر و آموزش کاربران آنها است. کارگران باید بدانند که این وسایل خطر را حذف نمی کنند بلکه مواجهه با آن و پیامدهای ناشی از آن را از بین برده یا می کاهند. این وسایل پس از تهیه، باید در مکان مناسب و قابل دسترس نگهداری و در مواقع لازم از آنها استفاده شود. کارکنان نباید با این توجیه که این وسایل نامناسب بوده یا راحت نیستند، آنها را برداشته یا جایگزین نمایند.


منبع:

https://acgih.ir/category/%D9%88%D8%B3%D8%A7%DB%8C%D9%84-%D8%AD%D9%81%D8%A7%D8%B8%D8%AA-%D9%81%D8%B1%D8%AF%DB%8C